Το εμιράτο που ζήλεψε τη δόξα του Ντουμπάι

Με όπλο την ενέργεια, φιλοδοξεί να πρωταγωνιστήσει στην οικονομική σκακιέρα της περιοχής.

Αποκλειστικό ΒusinessWeek
Απόδοση Λάμπρος Κοντογεώργος

Ένα μικρότερο Ντουμπάι: Αυτή είναι η πρώτη εντύπωση που έχει ο επισκέπτης από το κέντρο της Ντόχα, της πρωτεύουσας του εμιράτου του Κατάρ στον Περσικό Κόλπο. Βέβαια οι διαφορές μεταξύ τους είναι τεράστιες. Το Ντουμπάι έγινε ένας επιχειρηματικός κόμβος και κέντρο του παγκόσμιου real estate ακριβώς λόγω της έλλειψης φυσικών πόρων, αυτών που τώρα καθιστούν το Κατάρ ένα από τα πιο σημαντικά σημεία της περιοχής.

Ύστερα από μια δεκαετία και πλέον προσεκτικής ανάπτυξης, οι κάτοικοι του Κατάρ αρχίζουν να δρέπουν τα οφέλη του North Field. Πρόκειται για το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο, περί τα 900 τρισ. κυβικά πόδια σε αποθέματα, που αντιστοιχεί στα δύο τρίτα των αποθεμάτων αργού πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας.

Ωστόσο, σήμερα το φυσικό αέριο παραμένει εξαιρετικά φθηνό. Το αργό πωλείται με ένα premium της τάξης του 300% σε σχέση με το φυσικό αέριο, σχεδόν διπλάσιο από το μέσο spread των τελευταίων πέντε ετών. Επιπλέον, το αέριο της χώρας είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποφέρει κέρδος, δεδομένου ότι βρίσκεται μακριά από την Ευρώπη και την Ασία. Έτσι, ο εμίρης του Κατάρ προχώρησε ένα βήμα παρακάτω: Τώρα

Εκμεταλλεύεται το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο, που αντιστοιχεί με τα δύο τρίτα των αποθεμάτων αργού πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας

ολοκληρώνονται οι τελευταίες δύο από τις 14 μονάδες υγροποίησης φυσικού αερίου, έτσι ώστε να μπορεί να μεταφερθεί με πλοίο στις μακρινές αγορές.

Και η ολλανδική Shell στοχεύει σε ένα ακόμη πιο υπέροχο σχέδιο, ένα project 19 δισ. δολ., με σκοπό να μετατρέψει το φυσικό αέριο σε υγρά προϊόντα πετρελαίου, όπως τα καύσιμα για τα αεριωθούμενα αεροπλάνα.

Τέτοια προϊόντα μπορούν να πιάσουν μέχρι και 90 δολ. το βαρέλι αντισταθμίζοντας τις χαμηλές τιμές του φυσικού αερίου.

Άνοιγμα σε επενδύσεις

Για να επιτευχθούν όλα αυτά, το Κατάρ έχει ανοιχτεί σε ξένους επενδυτές με έναν ενθουσιασμό που σπάνια συναντάται στον Κόλπο. Οι κολοσσοί Shell, ExxonMobil, Total, ConocoPhillips και άλλοι έχουν ήδη δαπανήσει περισσότερα από 100 δισ. δολ. για ενεργειακά έργα στο εμιράτο, με επιπλέον επενδύσεις 120 δισ. δολ. να αναμένονται μέχρι το 2020.

Το Κατάρ διατηρεί το πλειοψηφικό μερίδιο στα περισσότερα από αυτά τα projects, εξασφαλίζοντας ότι θα επωφεληθεί από ένα σχεδόν τριπλασιασμό των εξαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου από το 2005 έως το 2010, σε 67 δισ. δολ. μέχρι το τέλος του έτους, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Οι αναλυτές του ΔΝΤ προβλέπουν αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος του Κατάρ φέτος κατά 18,5%.

Πρόκειται για μια εντελώς διαφορετική φιλοσοφία σε σχέση με το Ντουμπάι. Ενώ ο σεΐχης του Ντουμπάι Μοχάμεντ μπιν Ρασίντ αλ Μακτούμ προσπαθεί να αντιμετωπίσει ένα χρέος ύψους 109 δισ. δολαρίων που δυσχεραίνει τη θέση της Dubai World και της Dubai Holding, το Κατάρ έχει αξιολογηθεί θετικά από τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Στην κορύφωση της παγκόσμιας κρίσης, η Qatar Investment Authority αγόρασε περίπου το 9% της Credit Suisse Group. Από τότε η αξία της συμμετοχής του έχει αυξηθεί κατά περίπου 50%, στα 4,6 δισ. δολ. Μεγάλα κέρδη, όπως υπήρξαν -περίπου 1 δισ. δολ.- και όταν εξαργυρώθηκε μέρος του μεριδίου που κατείχε στο βρετανικό τραπεζικό όμιλο Barclays.

Όμως οι διαφορές μεταξύ του Ντουμπάι και της Ντόχα είναι ακόμα μεγαλύτερες. Το Ντουμπάι των 1,4 εκατομμυρίων κατοίκων διαθέτει δεκάδες ουρανοξύστες και τεχνητά νησιά, πολύ πλούσιους κατοίκους, και -από τότε που έσκασε η φούσκα του real estate αρκετά άδεια γραφεία. Το Κατάρ, με πληθυσμό 1,5 εκατομμυρίων, έχει λιγότερους γυάλινους πύργους, ένα τεχνητό νησί, αλλά πολλούς νέους ανθρώπους.

Έτσι, δεν ήταν τυχαία η επιλογή να επενδύσει τον πλούτο του σε ανθρώπινο κεφάλαιο, κάτι που σπάνια φαίνεται να συμβαίνει στον Κόλπο. Ο εμίρης του Κατάρ Hamad bin Khalifa Al-Thani, ο οποίος ανέτρεψε τον πατέρα του το 1995, σύστησε τότε το Ίδρυμα Κατάρ για κάνει τους κατοίκους του κρατιδίου οικονομολόγους, μηχανικούς και βιοτεχνολόγους. Το ίδρυμα έχει πείσει ορισμένα κορυφαία πανεπιστήμια να δημιουργήσουν πανεπιστημιουπόλεις στο Κατάρ. Το Weill Cornell άνοιξε ιατρική σχολή, το Texas A & M εκπαιδεύει μηχανικούς πετρελαίου, και το Georgetown έχει ένα πρόγραμμα κοινωνικών επιστημών από το οποίο αποφοίτησε ένας από τους γιους του Άραβα ηγεμόνα.

Είναι πολύ νωρίς να πει κανείς αν οι προσπάθειες αυτές θα είναι αποδοτικές. Κάτι που τελικά μπορεί να μην έχει τόση σημασία, αν το North Field αποδώσει σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα.

www.capital.gr