Άφησαν κατά λάθος μια χημική αντίδραση να συνεχίζεται στο εργαστήριο για ένα Σαββατοκύριακο. Όταν όμως επέστρεψαν, τους περίμενε μια ευχάριστη έκπληξη: αυτό που είχε προκύψει από την αντίδραση ήταν το πιο απορροφητικό και υγροσκοπικό υλικό που έχει αναπτυχθεί ως σήμερα, κατάλληλο για μια πληθώρα εφαρμογών.
Η Μαρία Στρόμε και οι συνεργάτες της στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα δημιούργησαν μια νέα, ασυνήθιστη μορφή του ανθρακικού μαγνησίου (MgCO3), ενός πολύ συνηθισμένου ορυκτού, το οποίο έχει συνήθως κρυσταλλική δομή.
Αντίθετα, η νέα μορφή του, η οποία ονομάστηκε «ουψαλίτης» προς τιμήν του πανεπιστημίου δεν είναι κρυσταλλική αλλά άμορφη. Είναι επιπλέον εξαιρετικά πορώδης, με την ελεύθερη επιφάνειά του να φτάνει τα 800 τετραγωνικά μέτρα ανά γραμμάριο -απλά φανταστείτε πόσο δύσκολο θα ήταν να διπλώσετε το πάτωμα ενός διαμερίσματος των 800 τετραγωνικών μέχρι να γίνει μικρό σαν αμύγδαλο.
Οι πολυάριθμοι πόροι του ουψαλίτη, οι οποίοι έχουν διάμετρο γύρω στα 10 νανόμετρα, είναι άκρως αποτελεσματικοί στο να απορροφούν μόρια νερού, ακόμα και από τον αέρα γύρω τους, και να τα διατηρούν παγιδευμένα ακόμα και σε συνθήκες χαμηλής υγρασίας.
Μέχρι σήμερα, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση PLoS ONE, η δημιουργία ξηρού, άμορφου MgCO3 θεωρούνταν «αδύνατη» εδώ και 100 χρόνια.
Η ομάδα της Δρ Στρόμε τροποποίησε μια τεχνική που είχε αναπτυχθεί το 1908 και επιτρέπει τη δημιουργία κρυσταλλικού MgCO3 σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας. Κάποια στιγμή οι τεχνικοί ξέχασαν να σταματήσουν το πείραμα στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, δεν άργησαν όμως να αντιληφθούν ότι αυτό που προέκυψε ξεπερνούσε όλες τους τις προσδοκίες.
Χάρη στις υγροσκοπικές του ιδιότητες, ο ουψαλίτης θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε οικιακά συστήματα αφύγρανσης, στη χημική βιομηχανία, σε συστήματα απορρύπανσης, καθώς και ως ξηραντικό υλικό για την προστασία ηλεκτρονικών και άλλων προϊόντων ευαίσθητων στην υγρασία.
