Σημείωμα

Η Κλεονίκη δεν υπάρχει, ούτε υπήρξε ποτέ. Μια Κλεονίκη αναφέρεται στη Λυσιστράτη του Αριστοφάνη, ως η αρχηγός των Σπαρτιατισσών γυναικών, που συνεργάζονται με τις Αθηναίες συζύγους, κατά των φιλοπόλεμων ανδρών. Η λεγόμενη “Ρωμαϊκή Συνωμοσία”, ήταν αυτή που με ώθησε να γράψω ένα παραμύθι σχετικά με ένα υποτιθέμενο ειδύλλιο ανάμεσα στον Πάτροκλο και μια Αμαζόνα, που ολοκληρώθηκε μετά από έρευνες 4 ετών. Ωστόσο, πήρα λαβή, από αυτήν ακριβώς συνωμοσία ανάδειξης του Ιουλίου Καίσαρα από τους σύγχρονούς του Ρωμαίους συγγραφείς, ως τον κορυφαίο ήρωα, κατακτητή και πολιτικού. Ο Βιργίλιος, ο Οβίδιος και πολλοί άλλοι, προσπάθησαν να εξυψώσουν τον Ιούλιο Καίσαρα, που υπερηφανευόταν ότι καταγόταν από τον...
Οίκο του Δάρδανου, τον Αινεία, ή για να καταδείξουμε πιο έντονα αυτήν την επιλεκτική συγγένεια, τον Ασκάνιο τον λεγόμενο και Ίουλο, τον γιο του Αγχισιάδη Αινεία.
Ο κύριος αντίπαλος του Καίσαρα, δεν ήταν ούτε οι Γαλάτες, ούτε οι ίδιοι οι Ρωμαίοι, τους οποίους κατάσφαξε, κατά την επιστροφή του στη Ρώμη και την αυτοανάδειξή του σε δικτάτορα. Επειδή ο Βρούτος μεγαλωμένος στην Δημοκρατική –αν και κατακτημένη από τους Ρωμαίους- Αθήνα, ονειρευόταν την επιστροφή της Συγκλήτου, και των Δημοκρατικών αξιών, και γι’ αυτό τον δολοφόνησε (πιθανότατα με gladion και όχι με σπαθί), σε ηλικία 56 ετών, λίγο πριν ο Ιούλιος Κάισαρας στραφεί ενάντια στους Πάρθους, τους συνεχιστές της παράδοσης των Περσών και κατοπινών οικιστών των περιοχών στις οποίες εκείνοι είχαν δράσει οι αντίπαλοι του Αλεξάνδρου Δ΄…Οποία ομοιότητα, στις επεκτατικές βλέψεις του…
Ο βασικός του αντίπαλος λοιπόν, ήταν ο Μακεδόνας Βασιλιάς Αλέξανδρος, ο επονομαζόμενος Μέγας. Αυτός που έφτασε ως τον Ινδό ποταμό, και κατέκτησε τον μισό γνωστό κόσμο, και ανακάλυψε ακόμα περισσότερες νέες γαίες. Αν ο Αλέξανδρος δε σταματούσε στον Γάγγη, και συνέχιζε να προχωρά ανατολικά προς τις στέπες της Ασίας και συναντούσε κάποτε τον Κινεζικό πολιτισμό, θα είχε αποχτήσει άραγε αυτή τη φήμη, ή θα χανόταν άδοξα, και η γενικότερη απορία θα συνόδευε τις αναφορές για κάποιον Βασιλιά που χάθηκε στην άκρη του Μυθικού Ωκεανού, και τελικά συνάντησε το ...Δημιουργό του (όπως αναρωτιούνται κάποιοι Δυτικοί μελετητές); Αλλά ο Αλέξανδρος πέθανε στη Βαβυλώνα, πιθανότατα από τύφο ή ελονοσία, ή δηλητηρίαση, και η αυτοκρατορία του, κατακερματίστηκε και ενσωματώθηκε σε άλλους λαούς, αλλά ο μύθος του δεν έσβησε ποτέ.
Αυτόν το μύθο αντιμαχόταν ο Ιούλιος Καίσαρας, και πολλοί λένε, ότι η εκστρατεία κατά των Γραικογάλλων και των Πάρθων που σχεδίαζε, ήταν απλώς ένα πρόσχημα, μία αφορμή για πόλεμο, όπως το μίσος του Αλεξάνδρου προς τους Μήδους, που εισέβαλαν στην πατρίδα του και κατέστρεψαν ονομαστά μνημεία και ναούς, και ανάμεσά τους την Ακρόπολη. Αλλά ο Αλέξανδρος έφερε αποτέλεσμα εναντίον τους, και ο Περσικός κίνδυνος αποσοβήθηκε και ο πολιτισμός των Μήδων δεν ανέκαμψε ποτέ. Τα ερείπια των Πασαργάδων (Περσέπολης) στέκουν ακόμα στην ίδια θέση, θλιβερό απομεινάρι της παλιάς δόξας τους, και πολλές είναι οι διαφορετικές εκδοχές για την άδοξη αυτή κατάληξη της έδρας των Περσών Βασιλέων.
Και ο Αλέξανδρος βεβαίως, θαύμαζε κι αυτός, κάποιον άλλο, και τον είχε ως πρότυπό του. Αυτός ήταν ο Αχιλλέας, πατέρας κατά τον μύθο του Νεοπτόλεμου, βασιλιά των Μολοσσών της Ηπείρου. Και η Ολυμπιάδα, η μητέρα του, καταγόταν από αυτόν τον Βασιλικό Οίκο, και άρα μπορούσε να θεωρεί, αφού σε πολλούς λαούς η καταγωγή έχει μεγαλύτερο βάρος από την πλευρά της μάνας, ότι καταγόταν από τον ίδιο τον Πύρρο…Το αγαπημένο του ανάγνωσμα ήταν η Ιλιάδα -κατά τον «κουτσομπόλη» Πλούταρχο-, και πολλοί θεωρούν, όπως π.χ. ο Καλλισθένης και ο Νέαρχος, και πιθανότατα και ο Αρριανός, 400 χρόνια μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου (βασισμένος στο ημερολόγιο ταξιδιού του Κρητικού Ναυάρχου του Αλεξάνδρου καθώς και στα Βασιλικά ημερολόγια, ότι ο Αλέξανδρος κατείχε τη πανοπλία και την ασπίδα του Αχιλλέα ( που έιχε αφιερωθεί στο ναό της Αθηνάς, στο Ίλιον, 800 χρόνια νωρίτερα), και ότι η φιλία και αγάπη που είχε με τον παιδικό του φίλο Ηφαιστίωνα ήταν αγνή, στα πρότυπα του Ομηρικού έπους που προτιμούσε. Κι εκεί άλλωστε, γίνεται σαφής αναφορά, της σχέσης του Αχιλλέα με τον Μενοιτιάδη, αλλά κατά γενική προτίμηση, αυτή παραβλέπεται.
(Φυσικά, δε θα ονομάζαμε ποτέ τον Ιούλιο Καίσαρα ομοφυλόφιλο, γνωρίζοντας το γνωστό ειδύλλιο με την Κλεοπάτρα, την τελευταία απόγονο των Πτολεμαίων…Επέτυχε με την ένωση αυτή, πέρα από τις πολιτικές του βλέψεις, και την ένωση των οίκων του Αχιλλέα και του Αινεία, ή αν θέλετε, την ένωση του Μ. Αλεξάνδρου και εκείνου, μέσω του Καισαρίωνα; Εκτός βεβαίως της «συνήθειας» των στρατιωτών του να φωνάζουν κατά την είσοδό τους στις κατακτημένες πόλεις, στους πολίτες να προσέχουν τις γυναίκες τους και να τις κλειδώσουν στο σπίτι, αφού κατέφθανε ο «μεγάλος γυναικοκατακτητής», κατά τον Πλούταρχο.)
Ωστόσο ο Όμηρος το αναφέρει καθαρά, στο έργο του 800 π.Χ, αλλά και όλα τα σύγχρονα με την Ιλιάδα έπη, όπως η αρχική Ιλίου Περσίς, καθώς και οι μεταγενέστερες του Στησίχορου και του Ιβύκου, που αναφέρουν και την περιβόητη μονομαχία του Αχιλλέα με τη Πενθεσίλεια. Μία προσεκτική έρευνα θα αποκαλύψει ότι πρακτικά θα ήταν αδύνατο, ο γιος του Πηλέα να έχει αποκτήσει παιδί με τη Βασίλισσα των Αμαζόνων, εγώ προσωπικά, θα θεωρούσα πιο πιθανή την εκδοχή της πατρότητας του Κάυστρου, από τον νεκρό Έκτορα, άλλωστε η περίφημη μάχη μεταξύ των Αχαιών και των Αμαζόνων, έγινε ακριβώς τη μέρα της καύσης του μεγάλου ήρωα των Τρώων και διαδόχου του θρόνου του Ιλίου. Για ποιόν άλλο λόγο να άργησαν τόσο πολύ οι Αμαζόνες να συντρέξουν τον Πρίαμο, και να εμφανιστούν μόλις τον δέκατο χρόνο του πολέμου, και γιατί πολλοί τις τοποθετούν ακόμα πιο αργά (Ρωμαίοι συγγραφείς), μετά το θάνατο π.χ. του Αχιλλέα;
Τόσο αυτό, όσο και η «ανακάλυψη» της πατρότητας του μονογενούς παιδιού της παρθένου (κατά τον Κουίντο Σμυρναίο) Πενθεσίλειας, είναι σίγουρα κατοπινή εφεύρεση, από συγγραφείς που επιθυμούσαν να εξηγήσουν την αψυχολόγητη αντίδραση του Αχιλλέα, μπροστά στην αποκάλυψη της ταυτότητας της νεκρής Αμαζόνας, και στην θανάτωση του Θερσίτη, ενώ στην όπερα «Πενθεσίλεια» του Κλάιστ, ανακαλύπτουμε τον Πηλείδη και ως νεκρόφιλο…Φυσικά, να μην ξεχνάμε, ότι οι συγκεκριμένοι μελετητές θεωρούσαν τον πόλεμο στην Τροία πραγματικό/ιστορικό γεγονός…Η αλήθεια νομίζω απέχει πολύ από αυτήν την προσέγγιση…
Οι Αμαζόνες παρέμειναν κι αυτές παρεξηγημένες. Θεωρούνται ένας «διδακτικός» μύθος (για τη διαστροφή των –λεγόμενων- παραδοσιακών ρόλων ανδρών και γυναικών), αλλά κανείς δεν μπορεί να επιβεβαιώσει, ούτε την ύπαρξή τους ούτε τη μη ύπαρξή τους. Υπάρχουν μνημεία που αναπαριστούν την Αμαζονομαχία, την εποχή της βασιλείας του Θησέα, καθώς και πολλά κεραμικά (Θεσσαλία) και η περίφημη ασπίδα του Φιλίππου Β΄, που παρουσιάζει μία κάπως παράξενη μονομαχία μεταξύ Αχιλλέα και Πενθεσίλειας, πολύ μακριά από την πολεμικά ορθή απόδοση του Εξηκία. Αλλά είναι γνωστή από τον Πλούταρχο η συνάντηση του Μ. Αλεξάνδρου με τις Αμαζόνες επικεφαλής των οποίων ήταν η Θαλληστρίδα, η «περικαλλεστάτη» (κατά τους βιογράφους του Μ. Αλεξάνδρου) Βασίλισσά τους, με καταγωγή από τον Οίκο των Αρειανιδών, να αποχτήσει ένα παιδί, μαζί του, και η παραμονή της στη σκηνή του Αλεξάνδρου για δεκατρείς ολόκληρες ημέρες.
Το αποτέλεσμα αυτής της ερωτικής συνεύρεσης δεν μας γνωστοποιήθηκε ποτέ (στην Κύπρο η έκφραση «πέρκαλλος» που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα, σημαίνει: ωραίος μεν αλλά ανόητος δε). Βεβαίως προτιμούμε ίσως να μην σκεπτόμαστε το ενδεχόμενο της εξαπάτησης από τον ντόπιο σατράπη, που καθώς λέγεται από διάφορους συγγραφείς, ίσως θέλησε να παρουσιάσει στους Έλληνες, (με τη χρησιμοποίηση μεταμφιεσμένων έφιππων γυναικών), τις Αμαζόνες των δημοφιλέστατων Ομηρικών επών, για καθαρά δικούς του σκοπούς, πχ. την εξυπηρέτηση κάποιων συμφερόντων του.
Επίσης είναι γνωστή η σχέση του μύθου με τους τόπους και τα πρόσωπα, μυθικά και υπαρκτά, και ο τρόπος που αυτά ταυτοποιούνται μεταξύ τους. Κατά τον Καλλίμαχο, στον ύμνο του «εις την Άρτεμη», οι Αμαζόνες είναι εκείνες που ευθύνονται για την ίδρυση του ιερού και της πόλης της Εφέσου, ενώ κατά τον Παυσανία, ο γιος του Κόδρου Άνδροκλος ως επικεφαλής των Ιώνων αποίκων, βρήκε εκεί ικανό αριθμό Αμαζόνων που ζούσαν σε δύο ξεχωριστούς οικισμούς. Ακόμα και η υποτιθέμενη συνάντηση του Υστεροβυζαντινού ήρωα Διγενή Ακρίτα με την Αμαζόνα Βασίλισσα Μαξιμώ, συνέβη στις ίδιες περιοχές, της Συρίας και της Λυκίας, και συντηρεί αυτόν τον ίδιο μύθο. Και επιτέλους, μια απλή ματιά σε ένα Γεωγραφικό Άτλαντα, π.χ Εύξεινος Πόντος, Σμύρνη, Έφεσος, ποταμός Ύδασπις (γιος της Σεμιράμιδος, κόρης του Καΰστρου και της Δερκετώς, κατά τη μυθολογία), είναι –πιστεύω- αρκετή.