Αν, όπως λέγεται συχνά, μια εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις, τότε η περίπτωση της πληρέστερης εικόνας του ουράνιου θόλου αποτελεί αναμφίβολα τη συμπύκνωση δεκατεσσάρων δισεκατομμυρίων χρόνων κοσμικής ιστορίας. Χάρη στο διαστημικό παρατηρητήριο Πλανκ -που βρίσκεται σε απόσταση 1,5 εκατομμυρίου χιλιομέτρων από τη Γη- διαθέτουμε σήμερα τον πρώτο πλήρη χάρτη του συνόλου της ουράνιας σφαίρας, με άλλα λόγια μια πλήρη εικόνα του ορατού Σύμπαντος.
Η εικόνα του Σύμπαντος: το βάθος, σε κόκκινο-πορτοκαλί, αντιστοιχεί στα πιο πρώιμα στάδια της εξέλιξης του Κόσμου. Σε αυτό διακρίνονται κάποιες πτυχώσεις που αντιστοιχούν στους μελλοντικούς γαλαξίες. Στο κέντρο της εικόνας διακρίνουμε μια εκτενή νεφελώδη δομή σε χρώμα λευκό-βιολετί. Πρόκειται για τη φωτεινή ακτινοβολία που προέρχεται από το «τοπικό» Σύμπαν και θαμπώνει την πρωτογενή ακτινοβολία.
Πριν από μερικές ημέρες τα πρωτοσέλιδα των μεγαλύτερων εφημερίδων και περιοδικών του κόσμου παρουσίασαν την εντυπωσιακή φωτογραφία ενός πυρακτωμένου αβγού γιγαντιαίων διαστάσεων. Σύμφωνα με τη σχετική λεζάντα που συνόδευε τη φωτογραφία, πρόκειται για την πρώτη πλήρη εικόνα του πρώιμου Σύμπαντος.
Αλήθεια, πώς θα φαινόταν το πρώιμο Σύμπαν σε έναν «εξωτερικό» παρατηρητή; Το ερώτημα αυτό ίσως να ακούγεται ως παραδοξολόγημα: αν, εξ ορισμού, το Σύμπαν περικλείει τα... πάντα, τότε δεν μπορεί να υπάρξει τίποτα εκτός του Σύμπαντος ικανό να το παρατηρεί απρόσκοπτα και αντικειμενικά. Φανταστείτε λοιπόν πώς θα νιώθατε αν κάποιος ισχυριζόταν ότι αυτό το «τίποτα» είναι σε θέση όχι μόνο να παρατηρεί ή να αναλύει τη σύσταση του Σύμπαντος, αλλά και να «φωτογραφίζει» στιγμιότυπα από την προγενέστερη εξέλιξή του.
Οσο παράδοξο ή τρελό κι αν ακούγεται, μια τέτοια μαγική «φωτογραφική» μηχανή του χρόνου υπάρχει πραγματικά! Πρόκειται για το περίφημο διαστημικό τηλεσκόπιο Πλανκ που εδώ και έναν χρόνο βρίσκεται στο Διάστημα για να προσφέρει τη δυνατότητα στους ειδικούς ερευνητές (αστροφυσικούς και κοσμολόγους) να μελετήσουν σε βάθος χρόνου τη δομή και την εξέλιξη του αρχέγονου Σύμπαντος.
Η μηχανή του χρόνου
Το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο Πλανκ εκτοξεύθηκε τον Μάιο του 2009 από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) και μετά από πενήντα ημέρες ταξιδιού βρέθηκε στην προκαθορισμένη θέση του στο Διάστημα. Από εκεί άρχισε να συγκεντρώνει κοσμολογικές πληροφορίες και εικόνες που κανένα ανθρώπινο μάτι ή επίγειο τηλεσκόπιο δεν είχε καταφέρει να δει μέχρι σήμερα.
Όλες οι πληροφορίες που το διαστημικό τηλεσκόπιο Πλανκ είναι ικανό να συλλέγει βασίζονται στο πρωτογενές φως που ταξιδεύει ελεύθερα σε ολόκληρο το Σύμπαν από τη στιγμή που δημιουργήθηκε μέχρι σήμερα. Ειδικότερα, αυτό το τηλεσκόπιο σχεδιάστηκε ώστε να ανιχνεύει και να αναλύει τη λεγόμενη κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου (Cosmic Microwave Background ή ακτινοβολία CMB).
