Γιατί μαυρίζουμε με τον ήλιο;

Μαύρισμα, όλοι γινόμαστε μάρτυρες του φαινομένου αυτού κάθε καλοκαίρι. Γιατί όμως μαυρίζουμε; ποιός ο βιολογικός μηχανισμός στον οποίο οφείλεται το μαύρισμα;

Έκθεση σε UV ακτινοβολία οδηγεί σε οξειδωτικό στρες. Το οξειδωτικό στρες είναι αποτέλεσμα των ελευθέρων ριζών οξυγόνου. Οι ελεύθερες ρίζες είναι εξαιρετικά αντιδραστικές και ενοχοποιούνται για την δημιουργία βλαβών στο γενετικό υλικό. Εξαιτίας τους μάλιστα επιταχύνεται η...

γήρανση! Ο οργανισμός μας παράγει ένζυμα τα οποία καταστέλλουν τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, ή που επιδιορθώνουν τις βλάβες που προκαλούν. Πολλά φρούτα περιέχουν αντιοξειδωτικά . (δεν έχουν άδικο οι μανάδες όταν λένε φάε το φρούτο σου). Το οξειδωτικό στρες που προκαλείται από την UV ακτινοβολία οδηγεί σε οξείδωση της υπάρχουσας μελανίνης στο δέρμα με αποτέλεσμα το σκούρο χρώμα, ενώ ακόμα ενεργοποιεί την παραγωγή νέας μελανίνης από τα μελανοκύτταρα στην βασική μεμβράνη του δέρματος. Η μελανίνη προστατεύει από την UV ακτινοβολία. Το φαινόμενο αυτό, της παραγωγής νέας μελανίνης γνωστό και ως μελανογένεση, είναι αποτέλεσμα της ίδιας ζημίας του DNA που προκαλεί τα ηλιακά εγκαύματα! (ναι, το μαύρισμα δεν είναι αθώο). Η μελανογένεση οδηγεί σε καθυστερημένο μαύρισμα αφού χρειάζεται περίπου 72ώρες μετά την αρχική έκθεση στον ήλιο, ενώ διαρκεί περισσότερο από το μαύρισμα λόγω της οξείδωσης της προϋπάρχουσας μελανίνης στο δέρμα.

Πληροφοριακά υπάρχουν δύο βασικά ήδη μελανίνης. Η eumelanin βρίσκεται σε μαλλιά και δέρμα, σε μεγαλύτερη ποσότητα σε ανθρώπους με μαύρο δέρμα. Μικρή ποσότητα eumelanin με απουσία άλλων χρωστικών σε γκρίζα μαλλιά. Η δεύτερη η pheomelanin είναι κόκκινη χρωστική. Οι γυναίκες έχουν περισσότερη pheomelanin για αυτό γενικά το δέρμα τους είναι πιο κόκκινο αν εκτεθεί σε UV. Σε αυτή οφείλονται για τα κόκκινα μαλλιά και χείλη. Στην έλλειψη μελανίνης οφείλεται η ασθένεια αλμπινισμός. Ακόμα η νικοτίνη οδηγεί σε αύξηση της μελανίνης των ιστών.

Συμπερασματικά αποφεύγεται την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία διότι το μαύρισμα δεν είναι ένδειξη υγείας αλλά η άμυνα του οργανισμού απέναντι στην UV ακτινοβολία! Είναι σημαντικό να προσέχουμε το καλοκαίρι ειδικά όταν ο ήλιος βρίσκεται στο μέγιστο διότι οι περιπτώσεις καρκίνων του δέρματος αυξάνονται συνεχώς, ενώ από την UV μπορεί να προκληθεί ακόμα και έμφραγμα! (ναι, διαβάζετε σωστά)