Από
20% έως
40% της ξυλείας που κυκλοφορεί παγκοσμίως προέρχεται από λαθροϋλοτόμηση στα τροπικά δάση και ήδη από πέρυσι τον Απρίλιο το
Ευρωπαικό Κοινοβούλιο έχει ψηφίσει υπέρ της απαγόρευσης, όπως έχει ήδη συμβεί στις ΗΠΑ.
Τώρα το κείμενο επιστρέφει από το Συμβούλιο στο ΕΚ για δεύτερη ανάγνωση, με τα μέλη της επιτροπής Περιβάλλοντος να εκφράζουν έντονη δυσαρέσκεια, για την άρνηση των κυβερνήσεων να υιοθετήσουν την πρόταση του Κοινοβουλίου για πλήρη απαγόρευση.
Ένα μεγάλο ποσοστό της τροπικής ξυλείας που κυκλοφορεί στην αγορά, προέρχεται από (μέχρι πρότινος) παρθένα δάση και όχι φυτείες η δάση στα οποία γίνεται διαχείριση της υλοτομίας, με αποτέλεσμα τα δέντρα και μαζί τους το δάσος να χάνονται για πάντα.
Σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη η λαθρουλοτόμηση ξεπερνά και το 50% της συνολικής υλοτομίας.
Οι εκτιμήσεις για τον πραγματικό όγκο της παράνομης ξυλείας στην παγκόσμια αγορά, κυμαίνονται μεταξύ 350 και 650 εκατ. κυβικών μέτρων ετησίως, ή 20% έως 40% της παγκόσμιας παραγωγής ξυλείας.
Η λαθραία υλοτομία καταστρέφει ένα φυσικό πόρο μεγάλης σημασίας για ορισμένες χώρες, ρίχνει τις τιμές στην αγορά, πλήττει τα έσοδα των χωρών στις οποίες έχει εξαπλωθεί και επιδεινώνει τη φτώχια στους τοπικούς πληθυσμούς.
Η (απερχόμενη) εισηγήτρια του ΕΚ, Caroline Lucas (Πράσινοι, Βρετανία) σημειώνει ότι η πλήρης απαγόρευση της εμπορίας παράνομης ξυλείας και η επιβολή αυστηρών κανόνων για τη διασφάλιση της νομιμότητας της ξυλείας που κυκλοφορεί στο εμπόριο, συμπεριλαμβανομένης της πανευρωπαϊκής ποινικοποίησης των παραβάσεων, έχουν αποσπάσει μεγάλη στήριξη από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα.
Το ίδιο το ΕΚ ακολουθεί αυστηρότατους κανόνες διασφάλισης της προέλευσης της ξυλείας που χρησιμοποιείται στα κτίριά του, όμως στην πραγματικότητα, για τον μέσο πολίτη, αυτό δεν είναι πάντοτε εύκολο.
Στην αγορά κυκλοφορούν διάφορα είδη σήμανσης της νόμιμης ξυλείας με ποιο γνωστό το σήμα του Forest Stewardship Council.
Όμως στην πράξη η διασφάλιση της νομιμότητας της ξυλείας σε ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής, από το δάσος μέχρι τον… κήπο, παραμένει εξαιρετικά δύσκολη, ιδίως καθώς μόνο πολύ μικρό ποσοστό της ξυλείας που κυκλοφορεί στην αγορά φέρει καν σήμα.
Η θέση των κυβερνήσεων στο Συμβούλιο Υπουργών καθορίσθηκε το Μάρτιο και στην πράξη είναι πολύ διαφορετική και λιγότερο αυστηρή από εκείνη που είχε υιοθετήσει το ΕΚ στην πρώτη ανάγνωση του σχεδίου κανονισμού.
Μεταξύ άλλων έχει απαλειφθεί πλήρως η πρόνοια για απαγόρευση της εμπορίας παράνομης ξυλείας και προϊόντων ξυλείας, δεν αναφέρονται συγκεκριμένες ελάχιστες ποινές ούτε απαιτείται η ποινικοποίηση των σοβαρότερων παραβάσεων.
Επιπλέον το σύστημα αναγνώρισης των οργανισμών πιστοποίησης της προέλευσης της ξυλείας διαφέρει από εκείνον που είχε προτείνει το ΕΚ.
Στις 4 Μαΐου, εν όψει του δεύτερου γύρου διαπραγματεύσεων, η επιτροπή Περιβάλλοντος του ΕΚ ουσιαστικά επανέφερε όλες τις αρχικές απαιτήσεις του ΕΚ εν όψει της συζήτησης του θέματος σε δεύτερη ανάγνωση.
«Η θέση του Συμβουλίου υπολείπεται σημαντικά της θέσης του ΕΚ και η απόφαση της επιτροπής για επαναφορά της πρότασης για πλήρη απαγόρευση, παρά τις έντονες πιέσεις που ασκήθηκαν, αποτελεί μεγάλη νίκη», σημειώνει η κ. Lucas, υπενθυμίζοντας ότι, πέραν όλων των άλλων, η καταστροφή των τροπικών δασών αποδίδει περίπου το ένα πέμπτο των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα του πλανήτη.
Οι διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο συνεχίζονται, εν όψει της προγραμματισμένης για τον Ιούλιο δεύτερης ψηφοφορίας στην ολομέλεια του ΕΚ.